WAT EN HOE MOET JE ETEN OM GEZOND OUD TE WORDEN?

In een nieuwe studie presenteren twee wetenschappers een ‘langlevendieet’. Wat houdt dat in?

Het klinkt als hét dieet dat alle andere overbodig maakt: het longevity diet van Valter Longo en Rozalyn Anderson, letterlijk vertaald het langlevendieet. Na honderden wetenschappelijke artikelen te hebben doorgespit, komen deze twee onderzoekers in het tijdschrift Cell met een aantal concrete tips.

Oké, gelijk even de verwachtingen temperen: als je het eetpatroon van Longo en Anderson volgt, zul je geen 140 worden. “In de wetenschap is men het er redelijk over eens dat de mens maximaal zo’n 120 jaar oud kan worden”, zegt Renger Witkamp, hoogleraar nutritional biology aan Wageningen University & Research. “Misschien kunnen we dat ooit rekken met genetische ingrepen, maar zover zijn we nog lang niet. ‘Langer leven’ zal dus vooral betekenen ‘langer gezond blijven’.”

Grote schoonmaak

Maar goed: langer gezond blijven, ook dat willen we allemaal wel. Hoe bereiken we dat? Om daar achter te komen, legden Longo en Anderson een hele waslijst aan studies naast elkaar. Sommige van die studies richtten zich op kortlevende organismen zoals gistcellen, de worm C. elegans en de overbekende fruitvliegjes, andere op zoogdieren zoals muizen en apen.

Die studies wijzen er onder meer op dat een lagere aanmaak van groeihormonen en het hormoon IGF-1 verband houdt met een langere gezonde levensduur. “Ook stippen de auteurs het onderzoek aan waaruit zou blijken dat het beperken van een bepaald aminozuur, methionine, gunstig zou zijn”, zegt Witkamp.

Verder noemen de twee onderzoekers autofagie: het verschijnsel waarbij cellen ‘grote schoonmaak’ houden, door onder meer beschadigde eiwitten en lichaamsvreemde deeltjes in hun binnenste af te breken. Ook meer autofagie zou tot meer gezonde jaren leiden.

(Veel) minder calorieën

Om van al die gunstige effecten te kunnen profiteren, komen Longo en Anderson tot een aantal concrete adviezen. Hoe precies, dat is volgens Witkamp overigens niet helemaal duidelijk. Maar de belangrijkste pijler van het langlevendieet, vervolgt hij, is ‘calorische beperking’. Oftewel: de hoeveelheid energie die je binnenkrijgt, uitgedrukt in calorieën, terugbrengen.

“Studies in dieren suggereren dat het daarbij gaat om maar liefst 30 tot 40 procent”, zegt Witkamp. “Dat is best veel, voor mensen moeilijk vol te houden en het brengt het risico op tekorten met zich mee. Kortgeleden is een studie met mensen gepubliceerd waaruit zou blijken dat een reductie van 14 procent aan energie gedurende twee jaar gunstige effecten zou hebben. Maar het bewijs daarvoor is nog indirect.”

Niets nieuws?

Verder vertellen de twee onderzoekers je ook wát je moet eten. In grote lijnen: 45 to 60 procent van de calorieën komt idealiter uit (onbewerkte, complexe) koolhydraten, 10 tot 15 procent uit eiwitten (de meeste plantaardig), en 25 tot 35 procent uit vetten (ook vooral plantaardig). “Dat zijn behoorlijk veel koolhydraten”, zegt Witkamp. “Daartegenover staan meningen die zeggen dat je juist voor weinig koolhydraten moet gaan en die lijken wat een aantal zaken betreft ook wel een punt te hebben.”

Specifieker raden Longo en Anderson een dieet aan met veel peulvruchten en volkoren producten, noten, een beetje vis, en zo min mogelijk rood en bewerkt vlees. “Eigenlijk is dat niets nieuws onder de zon”, zegt Witkamp. “Zo’n voedingspatroon wordt door heel veel wetenschappers op dit moment gezien als het beste.”

Vijf dagen vasten

Een laatste pilaar onder het langlevendieet van Longo en Anderson is vasten. Zij raden aan per etmaal elf tot twaalf aaneengesloten uren niet te eten. (Oftewel: geen zak chips meer tussen avondeten en ontbijt.)

Daarnaast suggereren ze om eens in de drie tot vier maanden een vijfdaagse vastenperiode in te lassen. Daarbij is het volgens de auteurs een goed idee om een fasting-mimicking diet te volgen. Oftewel: een dieet waarbij je voldoende voedingsstoffen en calorieën binnenkrijgt, maar toch het effect van vasten hebt.

Kleine lettertjes

Goed om te weten is daarbij wel dat Longo zo’n vastdieet al een tijdje aan de man probeert te brengen. Hij doet dat onder andere in zijn boek Het langlevendieet en via het vrij prijzige gewichtsverliesprogramma ProLon. Ook, zo vermelden de kleine lettertjes onder het nieuwe wetenschappelijke artikel, heeft de wetenschapper “patenten die verband houden met fasting-mimicking diets”. Daarnaast is hij betrokken bij het bedrijf L-Nutra, dat “mensen helpt hun levensduur te verhogen door middel van voeding en vasten”.

Oftewel: Longo is geen pure academicus die alleen maar probeert uit te vinden wat het ideale voedingspatroon is, hij wil er ook best wat aan verdienen. Dat heeft het goed bekendstaande wetenschappelijke tijdschrift Cell er niet van weerhouden zijn nieuwe artikel te publiceren, maar het is misschien toch iets om in het achterhoofd te houden. Wat onverlet laat dat “eet gevarieerd, matig en overwegend plantaardig” volgens de huidige stand van zaken een prima – zij het niet heel verrassend – voedingsadvies is.

Quellen: Scientias

Von : Jean-Paul Keulen